Hoe ga je veilig offpiste?
Het klinkt als een echt avontuur, en dat is het ook - door offpiste te gaan kom je tijdens het wintersporten nog een stukje dichter bij de natuur. Vergis je niet: het vergt wel enige voorbereiding en meer dan beginnerservaring om buiten de gebaande paden te gaan, maar de uitzichten en het wijdse landschap zijn het zeker waard. Met onze vijf tips ga je verantwoord op weg.
Offpiste: wat betekent dat eigenlijk?
Onberispelijke hellingen met voorgeperste sneeuw: dat is waar de meesten aan denken als het over wintersport gaat. Die glooiende resortbergen zijn uiteraard handig bij het skiën, maar allesbehalve natuurlijk. Voor wie eens iets anders wil proberen dan een druk vakantieoord zou offpiste een goede optie kunnen zijn. Op veel plaatsen in Europa is het mogelijk om – op eigen risico en liefst met een ervaren gids – door wilde natuur en adembenemende gebergtes te skiën of te snowboarden. De onaangeroerde sneeuw en de stilte die je ervaart zijn niet te vergelijken met standaard skigebieden.
Lijkt offpiste je wel iets, maar weet je nog niet goed waar te beginnen? In onder andere Oostenrijk en Zwitserland is er een breed aanbod aan verschillende offpiste wintersportresorts.
In 5 stappen naar een veilig offpiste-avontuur
Om veilig en verantwoord offpiste te skiën of te snowboarden is het goed om op de hoogte te zijn van de sneeuwveiligheid of snow safety. Anders dan op een standaard piste is het bijvoorbeeld niet onmogelijk om een lawine tegen te komen. Maar geen zorgen: door je goed voor te bereiden met deze vijf stappen stap je straks met een gerust hart in je ski’s of snowboard.
STAP 1: Sensibilisering
Zelfs een echte pro komt in de problemen als hij of zij zich onvoorbereid buiten de piste waagt. Een lawine blijft nu eenmaal altijd sneller dan een mens. Gelukkig zijn er verschillende cursussen en stages waarbij je kan leren hoe je lawinerisico’s moet inschatten. Ook is het een goed idee om op pad te gaan met een gediplomeerde gids.
STAP 2: Voorbereiding
Van lawinebulletins en terreinkaarten tot volledig uitgestippelde skitoeren: wie zich vantevoren goed voorbereidt gaat bij aankomst sneller en beter van start. Een kleine checklist om thuis alvast mee rekening te houden:
• Hou het weerbericht goed in de gaten en pas je daarop aan
• Kies een mooie skitoer uit die bij jouw niveau past
• Leer hoe je een bulletin met waarschuwingen voor lawines moet lezen
• Plan zo nodig alvast een paar ski- of snowboardlessen in
• Controleer of je materiaal en kledij toe zijn aan onderhoud, en kijk ook of je pieper opgeladen is. Verder is het belangrijk om je sonde en schop thuis alvast in elkaar te steken, om te kijken of dat nog soepel gaat
Vergeet daarnaast ook je fysieke conditie niet. Wintersport op natuurlijk terrein kan een hele inspanning zijn. Zorg dus dat je fit naar de bergen vertrekt, zo raak je minder snel vermoeid en kan je blessures voorkomen. Er bestaan meerdere oefeningen om je thuis vast voor te bereiden.
STAP 3: Discipline
Ben je eindelijk aangekomen op je droombestemming? Heb je het juiste materiaal en een flink uithoudingsvermogen meegenomen? Dan is het nu tijd om volop te genieten van je vakantie. Vergeet daarbij wel niet dat je het langer volhoudt met wat discipline in je dagroutine. Denk bij de afdaling onder ander aan de volgende tips:
• Hou voldoende afstand
• Glij niet allemaal tegelijk naar beneden
• Pas je reis aan aan de grootte en het niveau van je groep
• Hou een oogje op je wintersportgenoten
Door het weerbericht goed in de gaten te houden en je flexibel op te stellen hou je het veilig. Stel bijvoorbeeld voor je op pad gaat een planning op die je gemakkelijk kan verlengen – of inkorten, als het weer ineens omslaat.
TIP: In de bergen kan het weer in enkele minuten tijd helemaal omslaan. Een gebrekkige zichtbaarheid maakt het moeilijk om de toestand van de hellingen in te schatten. Neem geen onnodige risico’s en kies liever voor de skilift als je twijfelt.
STAP 4: Hulpmiddelen
Geloof ons: jezelf uitgraven nadat je bedolven bent door een lawine is géén optie. Zonder je veiligheidsmateriaal en de hulp van je kameraden raak je niet heelhuids onder de sneeuw vandaan.
WIST-JE-DATJE: Door de enorme kracht en druk van een lawine heeft de sneeuw een veel hogere dichtheid dan vers gevallen sneeuw. Eens je bedolven wordt, zit je muurvast. Zorg dus steeds dat je schop, je sonde en je pieper makkelijk bereikbaar zijn door ze bijvoorbeeld aan je rugzak te hangen, of in je jaszak te stoppen.
Door altijd het juiste materiaal mee te nemen én te leren hoe je alles gebruikt ben je beter voorbereid op een lawine. Volgens Jan Larosse is het een goed idee om in elk geval de Heilige Drievuldigheid op zak te hebben: een schop, een sonde en een pieper. Neem ze wel altijd samen mee, want afzonderlijk hebben ze weinig nut. Mocht er iets gebeuren, dan zijn je reisgenoten altijd sneller ter plaatse dan de hulpdiensten. Daarom is het essentieel om te weten wat je moet doen als je een lawine tegenkomt. Volg bijvoorbeeld samen een cursus om de pieper te leren gebruiken, en oefen met graven in de sneeuw. Dit vergt meer energie dan je zou denken. Een goed voorbereid team kan het verschil maken!
STAP 5: Strategie
Om te vermijden dat je in een lawine terechtkomt, bestaan er verschillende beslissingsstrategieën. Welke strategie je ook kiest, zorg ervoor dat je hem op de piste hebt ingeoefend met je team en ’m helemaal onder de knie hebt voor je offpiste gaat.
Op basis van de Stop or Go-methode kan je bijvoorbeeld inschatten of het een goed idee is om op pad te gaan, of dat je beter de après-ski kan opzoeken. Maak een optelsom van de onderstaande factoren of vraag aan je professionele gids of je gerust verder kan skiën.
De Stop or Go-methode
LAWINEBULLETIN
- Lawinegevaar factor 1 = gering
Zowat alle hellingen zijn veilig. - Lawinegevaar factor 2 = matig
Geen hellingen van 40° en meer. - Lawinegevaar factor 3 = aanzienlijk
Geen hellingen van 35° en meer. - Lawinegevaar factor 4 = groot
Geen hellingen van 30° en meer. - Lawinegevaar factor 5 = zeer groot
Niet meer offpiste gaan.
INDICATOREN VOOR LAWINEGEVAAR
- Verse sneeuwval
- Wind
- Temperatuur
- Hellingsgraad
- Oriëntering van de helling
TIP: In het geval je gewond raakt kan de Obex Backcountry Spin van het merk POC nog een extra lifesaver zijn. Dankzij de ingebouwde NFC Medical ID-chip in deze helm krijgen hulpverleners ter plaatse meteen de nodige medische info om jou in die cruciale minuten na een ongeval zo goed en snel mogelijk te behandelen.
Snow Safety in beeld
Voor de veiligheid heeft onze expert Jan Larosse nog enkele tips in beeld gebracht in deze korte video’s. Bekijk ze thuis of onderweg op de achterbank: zo ben je nog beter voorbereid op je offpiste avontuur!
Laat je verder inspireren
Een goede skihelm maakt je wintersportoutfit compleet. Maar hoe weet je welke helm bij jou past? Wij helpen je op weg.
Zijn je ski’s of snowboard wel toe aan een grondige onderhoudsbeurt na je laatste wintersportavonturen? Breng je materieel binnen wij zorgen ervoor dat je volgend jaar weer veilig op de latten kan!
